Συχνές ερωτήσεις

Μπορεί κάθε ασθενής με μυωπία, υπερμετρωπία ή αστιγματισμό να υποβληθεί σε επέμβαση;

3.0 

Κατ’ αρχήν η ηλικία πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 18 και η διάθλαση σταθερή. Σε μεγαλύτερες ηλικίες, εάν υπάρχει ή εάν πλησιάζει η αρχή καταρράκτη, η επέμβαση καταρράκτη, που ούτως ή άλλως σύντομα θα γινόταν αναγκαία, μπορεί να προσφέρει αντίστοιχο αποτέλεσμα.

Οι διαθλαστικές επεμβάσεις αντενδείκνυνται σε συγκεκριμένες παθήσεις, είτε του κερατοειδούς είτε συστηματικές. Η κυριότερη είναι ο κερατόκωνος (εκτασία), ο οποίος ανιχνεύεται και σε πολύ πρώιμα στάδια κατά τον προέλεγχο του laser. Επίσης, σε ορισμένες παθήσεις του κερατοειδούς, γενικότερες ή λήψη κάποιων φαρμάκων.

Για πολύ υψηλές μυωπίες, είναι πιο ασφαλής και αποτελεσματική, η ένθεση ειδικών ενδοφακών.

Τι περιλαμβάνει η προεγχειρητική διαδικασία;

 

Πραγματοποιείται ενδελεχής έλεγχος για:

Τη διάθλαση (τα νούμερα που θα διορθωθούν), την τοπογραφία του κερατοειδούς (δηλ. τη μορφολογία) και το πάχος του, το μέγεθος της κόρης, αν υπάρχει ξηροφθαλμία, την ενδοφθάλμια πίεση, τον βυθό, την κινητικότητα των οφθαλμών κ.ά. Γόνονται δηλαδή ειδικές εξετάσεις, που μας δείχνουν αν μπορεί η επέμβαση να γίνει με ασφάλεια. Επίσης, γίνεται έλεγχος για την προδιάθεση σε κερατόκωνο (εκτασία), μια παθολογική κατάσταση του κερατοειδούς. Aν υπάρχει προδιάθεση, το laser θα την επιδεινώσει.

Πριν από τις τελικές μετρήσεις και την επέμβαση, ο ασθενής πρέπει να απέχει για τουλάχιστον μία εβδομάδα από τη χρήση φακών επαφής (το διάστημα είναι μεγαλύτερο όταν χρησιμοποιούνται αστιγματικοί ή ημίσκληροι φακοί).

Τι ακριβώς κάνει το laser;

 

Στη μυωπία, ελαττώνεται η καμπυλότητα (και η ισχύς) του κερατοειδούς, αφού το laser λεπταίνει το κέντρο του.

Στην υπερμετρωπία, η λέπτυνση γίνεται στην περιφέρεια, αυξάνοντας την καμπυλότητα του.

Στον αστιγματισμό, τέλος, αποκαθίσταται η σφαιρικότητα του κερατοειδούς.

Πόσον καιρό πρέπει να περιμένει κανείς για την πλήρη αποκατάσταση της όρασής του;

5.0 

Ανάλογα με την τεχνική: με το LASIK, η όραση αποκαθίσταται μέσα σε λίγες ώρες.

Με το PRK και το LASEK, χρειάζονται λίγες ημέρες, συνήθως μία εβδομάδα μέχρι να δούμε αρκετά καλά για να οδηγήσουμε, ενώ σε έναν μήνα από την επέμβαση, η όραση είναι αντίστοιχη με του LASIK.

Οι υπερμετρωπικές διορθώσεις σε νέα άτομα καθυστερούν λίγο ως προς την μακρινή όραση, ενώ η κοντινή βελτιώνεται άμεσα.

Ειναι επώδυνη η επέμβαση; Πόσο διαρκούν οι ενοχλήσεις;

 

Κάθε άνθρωπος βιώνει τον πόνο διαφορετικά. Στο συμβατικό LASIK, ο ασθενής αισθάνεται μόνο σαν να έχει μπει άμμος στα μάτια του για 2 περίπου ώρες.

Εάν έχει γίνει η τομή με το femtosecond laser (all- laser-LASIK), οι ενοχλήσεις είναι πιο έντονες (τσούξιμο), και επίσης διαρκούν για λίγες ώρες.

Το LASEK μπορεί να δημιουργήσει τσούξιμο για λίγες ώρες, ενώ το PRK δημιουργεί πιο έντονες ενοχλήσεις, οι οποίες όμως υποχωρούν με τα φάρμακα και τα κολλύρια.

Στο PRK και το LASEK τοποθετούνται φακοί επαφής, οι οποίοι μπορεί να σφίγγουν και να ενοχλούν αν αφυδατωθούν.

Οι φακοί αφαιρούνται μετά από 4 με 7 ημέρες. Με το LASEK ο πόνος είναι πολύ λιγότερος και έτσι μετριάζεται το κυριότερο μειονέκτημα του PRK.

Η διόρθωση είναι μόνιμη;

 

Τους πρώτους μήνες το αποτέλεσμα μπορεί να έχει διακυμάνσεις. Μετά, το αποτέλεσμα είναι μόνιμο, ο κερατοειδής δεν αλλάζει.

Όταν, πολλά χρόνια αργότερα, προκύψει καταρράκτης, η αντιμετώπισή του δεν επηρεάζεται καθόλου από το προηγηθέν χειρουργείο της μυωπίας.

Υπάρχουν κίνδυνοι; Τι προβλήματα μπορεί να εμφανιστούν;

 

Ο μέσος θεωρητικός κίνδυνος μόλυνσης κατά την πρώτη εβδομάδα είναι 1 στις 5000. Οι περισσότερες μολύνσεις αντιμετωπίζονται ενώ σε βάθος χρόνου, ο κερατόκωνος είναι μία σοβαρή επιπλοκή, που πλέον ελέγχεται με άλλη επέμβαση.

Η ξηροφθαλμία είναι αναμενόμενη, ειδικά στο LASIK, σιγά-σιγά όμως αποκαθίσταται. Τα νυχτερινά οπτικά φαινόμενα (στεφάνια, ακτίνες, θάμβος στους προβολείς) έχουν βελτιωθεί με τα σύγχρονα laser και την τεχνολογία wavefront.

Σε περίπτωση τραυματισμού, το μάτι που έχει κάνει LASIK είναι πιο ευαίσθητο, ειδικά όσο η επέμβαση είναι πρόσφατη. Μπορεί να εγίνουν πτυχώσεις κάτι που διορθώνεται πάλι στην χειρουργική αίθουσα. Με το PRK/LASEK είναι σαν να μην έχει γίνει επέμβαση γι’αυτό και προτιμώνται σε αθλητές που έχουν μεγάλη πιθανότητα τραυματισμού στα μάτια.

Τι κάνει ο ασθενής μετά την επέμβαση;

 

Ο ασθενής παίρνει κολλύρια (αντιβίωση, κορτιζόνη, τεχνητά δάκρυα) ,ενώ δεν τρίβει και δεν βρέχει τα μάτια του.

Φορά προστατευτικά γυαλιά ηλίου όταν είναι έξω, ενώ μετά από LASIK φορά και ειδική προστατευτική μάσκα κατά τον ύπνο, για την πρώτη εβδομάδα.

Είναι επίσης σημαντικό, να είναι συνεπής στα ραντεβού του με τον γιατρό του για την παρακολούθηση.

Ποσο καιρό θα πρέπει να μείνει μακριά από την εργασία και τις δραστηριότητές του;

 

Από την εργασία του δεν χρειάζεται να απέχει, αρκεί βέβαια να αποφεύγει ρυπαρά περιβάλλοντα, σκόνες καπνούς κ.λπ.

Μπορεί να κάνει ήπια γυμναστική μετά μία εβδομάδα από την επέμβαση και εντατική άσκηση μετά από 15-20 μέρες, νωρίτερα αν έχει γίνει PRK - LASEK. Αυτού του τύπου επέμβαση συνιστούμε και σε όσους κάνουν πολεμικές τέχνες.

Αν παραμείνει μυωπία - υπερμετρωπία ή αστιγματισμός μετά την επέμβαση, τι γίνεται;

 

Γίνεται επανεπέμβαση, τουλάχιστον 3 -6 μήνες μετά την αρχική, με την προϋπόθεση ότι ο κερατοειδής είναι αρκετά σταθερός για να μπορεί να την δεχθεί με ασφάλεια. Το ποσοστό αυτών που την χρειάζονται είναι χαμηλό, της τάξεως του 1%, εάν οι μετρήσεις και η επέμβαση έχουν γίνει σχολαστικά.

Μπορεί η πρεσβυωπία να διορθωθεί με laser;

 

Το laser στην πρεσβυωπία δεν αντιμετωπίζει την ρίζα του προβλήματος. Απλώς σμιλεύει ένα πιο κυρτό, καμπύλο κεντρικό νησίδιο στον κερατοειδή, πρόκειται δηλαδή για ένα τρικ που του δίνει μια ήπια πολυεστιακότητα, για να βλέπει ο ασθενής και σε μια σχετικά κοντινή απόσταση, έχοντας στην πράξη δύο εικόνες ταυτόχρονα.

Δημιουργούνται έτσι φωτεινά στεφάνια, ελάττωση στην αντίληψη contrast και ήπια μείωση στη μακρινή όραση. Υπάρχουν επίσης ενθέματα που τοποθετούνται μέσα στον κερατοειδή, πάλι λειτουργώντας εν μέρει εις βάρος της μακρινής όρασης. 

Όχι άμεσα μεν, αλλά η λύση αναμένεται και θα συνδυάζεται κατά πάσα πιθανότητα με επέμβαση τύπου καταρράκτη. Ο δεύτερος φακός του ματιού, όχι ο κερατοειδής που βρίσκεται μπροστά - μπροστά αλλά ο κρυσταλλικός που βρίσκεται πίσω από την ίριδα και την κόρη του ματιού, αυτός ευθύνεται για την πρεσβυωπία επειδή έχει χάσει την ελαστικότητά του με τα χρόνια. Εάν ο ενδοφακός που μπαίνει στη θέση του κρυσταλλικού φακού κατά την επέμβαση καταρράκτη μπορεί να έχει τις ιδιότητες του φυσικού φακού ενός νέου ανθρώπου, τότε θα έχει λυθεί το πρόβλημα της πρεσβυωπίας.

Ο καταρράκτης τι σχέση έχει με την διαθλαστική χειρουργική;

 

Ο οφθαλμός έχει δύο φακούς, τον κερατοειδή μπροστά και τον κρυσταλλικό πιο μέσα.

Αντί να επέμβουμε στον κερατοειδή με το laser, μπορούμε να επιλέξουμε την ισχύ του φακού που τοποθετούμε στην θέση του κρυσταλλικού φακού κατά την επέμβαση του καταρράκτη, ώστε να μην έχουμε μυωπία ή υπερμετρωπία.

Υπάρχει δυνατότητα επίσης να τοποθετήθεί φακός για να διορθώσουμε και τον αστιγματισμό ή με συμβιβασμούς στην μακρινή όραση, την πρεσβυωπία (πολυεστιακού ενδοφακοί ή monovision – ένα μάτι για μακριά ένα για κοντά).

Τι και για ποιους είναι το monovision;

 

Όλοι έχουμε ένα μάτι που είναι πιο ισχυρό για μακρινή όραση και λέγεται το «επικρατές» μάτι (dominant). Με αυτό για παράδειγμα θα στοχεύαμε με όπλο. Εάν στο άλλο μάτι αφήσουμε επίτηδες μυωπία, μέχρι 1,25 βαθμών, τότε τα δύο μάτια μπορούν ακόμα να συνεργάζονται χωρίς να μπερδευόμαστε.

Το ελαφρώς μυωπικό μάτι μας επιτρέπει σε πρεσβυωπική ηλικία να βλέπουμε το κινητό μας, ένα κουδούνι, ένα μενού, ενώ το επικρατές που δεν έχει καθόλου μυωπία βλέπει καλά μακριά. Όταν οδηγούμε την νύχτα αισθανόμαστε συχνά την ανάγκη να φορέσουμε τα γυαλιά που διορθώνουν και το μη επικρατές μάτι με το 1,25 μυωπία.

Επίσης αν θέλουμε μετά τα 50-55 έτη να διαβάσουμε κάτι πολύ κοντά και για πολλή ώρα, π.χ. στο κρεβάτι, είναι πιο εύκολο με ένα γυαλί διαβάσματος. Τις περισσότερες ώρες της ημέρας ωστόσο λειτουργούμε χωρίς γυαλιά. Καλό είναι να δοκιμάσει κανείς το monovision με αντίστοιχους φακούς επαφής πριν το επιλέξει. Δουλεύει εξαιρετικά σε όσους μεσήλικες ήδη το χρησιμοποιούν για καιρό με τους φακούς επαφής τους.

Είναι η μυωπία μου πολύ χαμηλή για laser; Μήπως δεν έχει καλό αποτέλεσμα;

5.0 

Πρόκειται για έναν μύθο, απεναντίας, όσο χαμηλότερη η μυωπία που διορθώνεται, τόσο λιγότερο πιθανό να χρειαστεί επανεπέμβαση. Το ερώτημα που πρέπει να απαντήσει για τον εαυτό του όποιος έχει 1-1,5 βαθμούς μυωπία είναι το εξής: η μακρινή ή η κοντινή όραση είναι πιο σημαντική για τον τρόπο ζωής του;

Εάν κάποιος δεν οδηγεί, δεν αθλείται και στην δουλειά του ή στον ελεύθερο χρόνο του κυρίως διαβάζει ή κινείται μέσα στο γραφείο ή στο σπίτι, τότε δεν έχει νόημα να προβεί σε διόρθωση.

Εάν όμως, που είναι και το πιο σύνηθες, την περισσότερη ώρα της ημέρας τα μάτια του κοιτούν μακριά, τότε μόνο να κερδίσει έχει σε ποιότητα ζωής απαλλασσόμενος από την μυωπία του με laser. Τους αθλητές, τους κυνηγούς, μπορεί να τους ενοχλεί και ακόμα μικρότερη μυωπία. Πάνω από 1,5-2 μυωπία πάλι δεν είναι συμβατή με αξιοπρεπή όραση σε μεσαίες προς μακρινές αποστάσεις, άρα για όλους θα βελτιωνόταν η συνολική τους απόδοση στην καθημερινότητά τους με το laser.

Η υπερμετρωπία έχει λιγότερο ή περισσότερο από τη μυωπία ανάγκη το laser;

 

Οι υπερμέτρωπες μετά τα 35-45 δεν έχουν μόνο αυξημένη δυσκολία στο διάβασμα σε σχέση με όλους τους άλλους – μειώνεται και η μακρινή τους όραση, η οποία μέχρι τότε ήταν εξαιρετική. Χρειάζονται συνεπώς γυαλιά και για μακριά και για κοντά, ενώ οι μύωπες τουλάχιστον βγάζοντας τα γυαλιά τους μπορούν να δουν κάτι εάν το πλησιάσουν αρκετά. Γι’αυτό και οι υπερμέτρωπες έχουν ακόμα περισσότερα να κερδίσουν από μία διόρθωση.

Δεν αποκαθίσταται μόνο η μακρινή τους όραση, αλλά και η κοντινή τους είναι καλύτερη απ’ό,τι αν φορούσαν τα μακρινά τους γυαλιά ή σε σχέση με κάποιον συνομήλικό τους. Ειδικά το laser υπερμετρωπίας βοηθά και την κοντινή όραση, χωρίς τους συμβιβασμούς στην μακρινή όραση που συνοδεύουν το Lasik.