ΚΕΡΑΤΟΚΩΝΟΣ – ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗ, LASER, ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

Ο κερατόκωνος είναι μια πάθηση του οφθαλμού που επηρεάζει 1 στους 2000 περίπου ανθρώπους σε πλήρη εκδήλωση, ίσως αρκετά περισσότερους σε πιο πρώιμη και ανεκδήλωτη μορφή. Μπορεί να προσβάλει και τα δύο μάτια σε διαφορετικό βαθμό.

Κερατοειδής καλείται το διαφανές μπροστινό «τοίχωμα» του ματιού, εκεί όπου σταματά το λευκό του ματιού είναι το παράθυρο και παράλληλα ο κύριος φακός μέσα από τον οποίο βλέπουμε τον κόσμο.

Στον κερατόκωνο λεπταίνει ο κερατοειδής, χάνει τη δομική του σταθερότητα και αρχίζει να χάνει το σχήμα του. Αρχίζει να προεκβάλλει αντίστοιχα με την περιοχή όπου έχει λεπτύνει. Το σχήμα του τώρα γίνεται περισσότερο «κωνοειδές» αντί για σφαιρικό, εξ ου και η ονομασία της πάθησης. Το φως πλέον περνάει από έναν παραμορφωμένο φακό για να μπει στο μάτι και η όραση προοδευτικά περιορίζεται.

Ποιοι είναι τώρα οι διαθέσιμοι τρόποι για να αντιμετωπιστεί ο κερατόκωνος – αφ’ενός να μπορούμε να δούμε πιο καθαρά, αφ’ετέρου να μην προχωρήσει η νόσος:

• Στα πρώιμα στάδια, ένας άκαμπτος φακός επαφής. Αυτοί οι φακοί επαφής, οι επονομαζόμενοι και «άκαμπτοι αεριοδιαπερατοι» (rigid gas permeable contact lenses) δίνουν στην πράξη το σχήμα τους στον κερατοειδή κι έτσι το μάτι βλέπει μέσα από την ομαλή τους επιφάνεια.

• Όταν το μάτι δεν μπορεί να ανεχθεί τον φακό, οι επιλογές περιλαμβάνουν:

• Πλαστικούς δακτυλίους που μπαίνουν μέσα στην ουσία του κερατοειδούς για να τον στηρίξουν. Έχουν γενικά καλά αποτελέσματα αλλά και κάποια πιθανότητα να μη μείνουν στη θέση τους και να δημιουργήσουν προβλήματα.

• CORNEAL COLLAGEN CROSS-LINKING with RIBOFLAVIN. Εφαρμογή μιας χημικής ουσίας που λέγεται ριβοφλαβίνη και αμέσως μετά υπεριώδους UV ακτινοβολίας. Ο σκοπός είναι να «σκληρύνει» ο κερατοειδής μέσα από την ενίσχυση των συνδέσεων ανάμεσα στις ίνες κολλαγόνου που αποτελούν την ουσία του. Η επέμβαση αυτή έχει καταστήσει πλέον πολύ σπάνιες τις μεταμοσχεύσεις για κερατόκωνο, καθώς με σωστή παρακολούθηση και έγκαιρη παρέμβαση δεν υπάρχει κανένας λόγος να αφεθεί ένας κερατοειδής να φτάσει μέχρι το σημείο να χρειαστεί αντικατάσταση με μόσχευμα. Μία περιορισμένη εφαρμογή excimer laser μόλις πριν την διασύνδεση (είτε ως PTK, είτε ως Topo-guided PRK) μπορεί να εξομαλύνει το σχήμα του κερατοειδούς και να βελτιώσει αρκετά και την όραση.

• Η μεταμόσχευση κερατοειδούς (ολικού ή μερικού πάχους) ήταν μέχρι πρόσφατα η οριστική λύση στο πρόβλημα (εφόσον γίνει σωστά ώστε να μην επιστρέψει ο κερατόκωνος δίπλα από τον καινούργιο ιστό). Πρόκειται για ένα χειρουργείο ημέρας (ώρας καλύτερα), που δεν έχει καμία σχέση με τις μεταμοσχεύσεις άλλων οργάνων και δεν χρειάζεται άλλα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα πέρα από ένα κολλύριο για να μην απορριφθεί το μόσχευμα.

Όπως και να έχει, είναι χρήσιμο να περάσει στο κοινό ότι ο κερατόκωνος είναι μία πάθηση που έχει κάποια αποτελεσματική αντιμετώπιση σε όποιο στάδιο και να βρίσκεται. Κανείς δεν τυφλώνεται από αυτόν και κανείς δεν πρέπει να περιορίζει τις δραστηριότητές του και την ποιότητα ζωής του.